Desperat zine

Krzysztof Zygzak Chojnacki 

                   bardziej znany jako wokalista                        TZN Xenna  
tym razem opowie nam o swej pasji modelarskiej oraz wystawie

„Pamięć i duma” 

Wystawa „Pamięć i duma” jest autorskim projektem Krzysztofa Zygzaka Chojnackiego. Grafiki, zdjęcia i dioramy odtwarzające epizody z Powstania Warszawskiego są wyrazem hołdu, który chciałbym złożyć powstańcom warszawskim.

Wystawa powstała w niekonwencjonalny sposób. Zanim powstały grafiki i zdjęcia musiałem stworzyć teatr działań wojennych. Użyłem do tego celu ogólnie dostępnych zestawów modelarskich. Odpowiednio modyfikując wykonałem “aktorów” tych mini rekonstrukcji.

Do realizacji planu była także potrzebna scenografia oddająca realia zburzonego miasta.
W rezultacie udało mi się wypracować scenografię z Powstania Warszawskiego
z charakterystycznymi dla tamtego okresu mundurami, bronią i napisami na murach. Na jednym
z murów jest błędnie napisane Hitler Kaput. Celowo nie dodałem drugiego T. Zakładam, że
w czasie takich akcji ktoś mógł nie zdążyć dokończyć napisu. Wszystkie elementy zabudowy wykonałem z drewna, kamienia plastiku, papieru itp. ogólnie dostępnych materiałów.

Przez cały okres budowy scenografii wykonywałem zdjęcia, które były pojedynczymi ujęciami.
Na zdjęciach nie wszystkie figurki były pomalowane i nie wszystko ukończone. Dzięki tym ujęciom udało mi się uchwycić dramaturgię wydarzenia i napisać scenariusz mojej opowieści. Mając taki zarys pozostawało ukończyć scenografię i powtórzyć ujęcia od nowa. Zdjęcia miały za zadanie opowiedzieć historię zdobycia działa samojezdnego Jagdpanzer Hetzer, nazwanego przez Powstańców "Chwat".
Pierwsza wystawa odbyła się w Legionowskim ratuszu w dniach 17.09-02.10 2009 roku. Na wystawie zaprezentowałem dwanaście prac i dioramę “Polowanie na Hetzera” Większość grafik była czarno biała jednak kilka z nich było kolorowych.

Przyzwyczajeni jesteśmy do czarno białych obrazów z drugiej Wojny światowej. Dlatego też na wystawie Pamięć i Duma pokazałem moją opowieść o bohaterach dni minionych w odcieniach szarości. Stworzyłem w ten sposób para dokumentalny przekaz a kilka kolorowych obrazów wystarczająco go dobarwiło. Akcja mojej wystawy opowiada o zdobywaniu, o walce o Jagdpanzer Hetzer. O butelkach z benzyną rzucanych na wroga. O ludziach, których młodość nie upływała na zabawie i radościach. Walka przy Placu Napoleona odbyła się drugiego sierpnia czterdziestego czwartego roku w godzinach porannych. Niemców spalono w pojeździe a Hetzer służył powstańcom, jako element barykady na placu Napoleona. Po naprawie garażował w gmachu Poczty Polskiej gdzie został zasypany przez zawalający się budynek.

 Od 2009 roku wystawa była już pokazana w siedmiu miejscach. Na polach bitwy pod Wizną(Strękowa Góra) wystawiona była w namiocie przez jeden dzień. Okazją były obchody 71 rocznicy wybuchu drugiej wojny światowej w dniu 05.09.2010 roku.

Rok 2011 przyniósł kolejne trzy możliwości publicznego pokazania wystawy. W gościnnych progach Regionalnej Izby Historycznej przebywała od 27.04 do 13.05.2011 roku. Na wernisaż przyszli włodarze miasta oraz spora grupa dzieci z dorosłymi.

Prosto z Zambrowa przeniosłem “Pamięć i dumę” do Centrum Promocji Kultury dla dzielnicy Praga Południe miasta stołecznego Warszawa przy ulicy Podskarbińskiej 2. Była to pierwsza wizyta w Warszawie. Bardzo podobał mi się pomysł wystawienia grafik I obrazów na sztalugach. Dwa równe rzędy podzieliły hol na stronę kolorową i czarno białą.

Po raz pierwszy, w budynku CKP pokazałem nowe dioramy i grafiki. Ponieważ wystawa nie jest projektem zamkniętym, co jakiś czas jest wzbogacana o nowe eksponaty. Zakończenie projektu planuję w 2014 roku na 70 rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego.

We wrześniu 2011 roku, dzięki pomocy Gminnego Ośrodka Kultury wystawa była obejrzana przez mieszkańców podwarszawskiego Raszyna. Przestronna sala Raszyńskiej Biblioteki Publicznej była często odwiedzana w związku z goszczącą tam w dniach od piątego do trzydziestego września wystawą “Pamięć I duma”.


Wszystkie trzy wystawy odbyły się pod patronatem Narodowego Centrum Kultury, które wsparło wystawę. Dzięki tej współpracy do wystawy został wydany album z kolorowymi zdjęciami opatrzony autorskim wierszem “Sierpniowe łowy”. W kilku strofach opowiada on o zdobyciu przez Powstańców działa samojezdnego Hetzer.
Zanim doszło do jego wydania, album miał swoje pierwsze wydanie cyfrowe. Składa się ono z 10 ponumerowanych egzemplarzy. Jeden z nich znajduje się w bibliotece Muzeum Powstania Warszawskiego

Muzeum Dulag 121 zaprosił mnie i moją wystawę do udziału w nocy Muzeów 2012. Uroczyste otwarcie połączone z wernisażem odbyło się w dniu 19.05.2012 w Pruszkowie, na ulicy 3 Maja 8A. Do dnia 20 czerwca 2012 roku można było zwiedzać muzeum razem z moją wystawą. Tematyka stałej wystawy tego muzeum jest bardzo zbliżona do tematu mojego projektu. Dulag 121 pełnił w czasie wojny funkcje obozu przejściowego dla wysiedlanych z warszawy uchodźców. Trafiali tam oni w trakcie i po zakończeniu Powstania Warszawskiego. W ten sposób wystawa, po raz pierwszy zagościła w miejscu jak najbardziej odpowiednim tematycznie. W Pruszkowską Noc Muzeów ponad 400 osób odwiedziło Dulag 121 skorzystało z możliwości zwiedzania. Dla przybyłych przygotowano dodatkowe atrakcje w formie gier i zajęć związanych z historią tego miejsca. Zaproszeni goście z chęcią zostawili opis swoich wrażeń w księdze pamiątkowej wystawy “Pamięć i duma”. Księga ta towarzyszy wystawie od jej pierwszego upublicznienia. Zawiera wpisy gości, ich emocje i oceny mojej pracy. Niektóre są poważne, inne znowu zabawne. Do najzabawniejszych należą wpisy pozostawione przez dzieci. Niektóre z nich to wpisy urwisów klasowych rozrabiaków. Jednak wszystkie te wpisy są wywołane emocjami związanymi z moją wystawą i dlatego są bezcenną relacją pomiędzy mną a odbiorcami.

W listopadzie 2012 roku zaproszono mnie żeby przy okazji sympozjum naukowego Polski Punk zaprezentować wystawę w budynku Instytutu Teatralnego. Organizatorzy spotkania chcieli zaprezentować także, świat mojej poza muzycznej twórczości. Z racji bycia jednym z członków legendarnego zespołu TZN Xenna moja obecność na sympozjum nikogo nie dziwiła. Natomiast moja modelarsko powstańcza pasja była dla niektórych sporym zaskoczeniem. Odbyłem dwugodzinne spotkanie z naukowcami i publicznością. Rozmowa dotyczyła powodów, dla których zająłem się historią Powstania Warszawskiego. A także, dlaczego akurat wybrałem taką formę wypowiedzi artystycznej.

Mój projekt ma przybliżyć historię polski w sposób, który ma na celu propagowanie wiedzy poprzez zabawę. Bo czym są wykonane przeze mnie figurki i ruiny? Wykonałem je z ogólnie dostępnych kompletów, które można kupić w każdym sklepie modelarskim. I dlatego można powiedzieć, że to zabawki. Zabawki, których nie mieli młodzi ludzie w konspiracyjnych organizacjach. Przedmioty dziecięcej radości, zamiast których ściskali w rękach granaty, karabiny i butelki z benzyną poświęcając swoje życie i młodość na walkę o Polskę. Wystawa ma przypominać o młodych chłopakach i dziewczynach, którzy przeżywaliby swoje dorastanie jak ich rówieśnicy w czasach pokoju. Jednak czasy ich młodości postawiło przed nimi duże wyzwanie. Walkę o Polskę. Chylę przed nimi czoło składając im w hołdzie świat ich młodości wykonany z zabawek.




Krzysztof Zygzak Chojnacki.





Teledysk zespołu TZN Xenna wykorzystujący zdjęcia z wystawy:
http://www.youtube.com/watch?v=hQbiylHoceo

Wywiad z autorem wystawy:
http://www.youtube.com/watch?v=tCEm3-C3jvY

Link do wystawy w Zambrowie:
http://zambrow.org/aktualnosci/strona.php?strona=artykuly_pokaz&id=8724